ประเพณี วัฒนธรรมอีสาน เทศกาลสำคัญของภาคอีสานกันเถอะ แต่ละจังหวัดมีงานใหญ่ ตระการตา และน่าตื่นเต้น ต้องไปสักวัน ตะวันออกเฉียงใต้หรือตะวันออกเฉียงเหนือเป็นที่ตั้งของอารยธรรมที่หลากหลาย ประเพณีอีสาน บุญบั้งไฟ จากความเชื่อที่สืบทอดจากอดีตสู่ปัจจุบัน แต่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีเทศกาลต่างๆ ต้องไปสักครั้ง ไปดูเลย! วัฒนธรรมอีสาน ประเพณี
ประเพณี วัฒนธรรมอีสาน ยอดนิมยมแห่งปี
1. เทศกาลขึ้นเขาพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์
ประเพณี วัฒนธรรมอีสาน ปราสาทหินพนมรุ้ง สร้างด้วยศิลาแลงและหินทรายสีชมพูงดงาม แผนผังปราสาทได้รับการออกแบบตามความเชื่อของภูมิประเทศ แต่ละส่วนของสถานที่สักการะได้รับการตกแต่งและแกะสลักด้วยลวดลายที่สวยงามของเทพเจ้าและเรื่องราวทางศาสนาและวันที่ 15 ของพระจันทร์เต็มดวงของทุกปี ประมาณเดือนเมษายน จะมีเทศกาลขึ้นเขาพนมรุ้ง เพื่อชมปรากฏการณ์อัศจรรย์ กล่าวคือ พระอาทิตย์จะส่องตรงผ่านประตูปราสาททั้ง 15 บาน และพิธีบูชาพระศิวะและสิ่งศักดิ์สิทธิ์บนเขาพนมรุ้ง การแสดงแสงสีเสียงตระการตา
พิกัด : ต.ตาเป๊ก อ. เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์
อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง โทร. 0-4466-6251
2. เทศกาลผีตาโขน
วัฒนธรรมอีสาน ประเพณี เทศกาลผีตาโขน เป็นการรวมประเพณีสี่ประเพณีตามปฏิทินโบราณ คือ บุญภาวนาในเดือนที่ 4 บุญวันสงกรานต์เดือนที่ 5 บุญบั้งไฟในเดือนที่ 6 และบุญสัมมาในเดือนที่ 7 ที่จะเป็น ที่จัดขึ้นร่วมกันในเดือนที่ 8 ของทุกปี ตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อบูชาเสาหลักเมืองและพระวิญญาณบริสุทธิ์ บรรยากาศภายในงานจะเต็มไปด้วยทั้งชายและหญิง ข้าวเหนียวนึ่งทำเป็นรูปผี ซึ่งเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวมากมาย
พิกัด : อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย
ททท. สำนักงานเลย โทร. 042-812-812
3. เทศกาลแห่เทียนเข้าพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี
ประเพณีท้องถิ่นอีสาน เป็นเทศกาลประจำปีที่หลายคนคุ้นเคย เป็นประเพณีที่สำคัญตั้งแต่สมัยสุโขทัย จนถึงปัจจุบัน รวมกว่า 116 ปี ซึ่งเดิมเป็นการขุดลูกไฟแต่ถูกมองว่าเป็นอันตรายต่อผู้คน ภายในงานมีขบวนแห่เทียนพรรษาแกะสลักลวดลายต่างๆ ส่วนใหญ่เป็นเรื่องเกี่ยวกับประวัติศาสตร์เกือบทั้งหมด แต่ละขบวนจะมีนางรำ เรียกได้ว่าอลังการสุดๆ
พิกัด : อ.เมือง จ.อุบลราชธานี
4. เทศกาลไหลเรือไฟ จังหวัดนครพนม
วัฒนธรรมอีสาน ประเพณี เทศกาลเรือไฟจัดขึ้นทุกปีหลังวันออกพรรษา มีวัตถุประสงค์เพื่อสักการะงูศักดิ์สิทธิ์และขอการอภัยจากเจ้าแม่คงคา ไฮไลท์ของงาน นอกจากเรือไฟแล้ว ยังมีระบำบูชาพระธาตุพนมด้วย รวมทั้งกาชาดเพื่อจำหน่ายสินค้าต่างๆ สินค้า OTOP และการแสดงพื้นบ้านจากเจ็ดเผ่าของจังหวัดนครพนม
พิกัด : บริเวณเลียบริมฝั่งแม่น้ำโขง ถนนสุนทรวิจิตร และศาลากลางจังหวัดนครพนม
ททท. สำนักงานนครพนม หมายเลขโทรศัพท์ 042-513490-1
5. เทศกาลเที่ยวทุ่งดอกกระเจียวบาน จังหวัดชัยภูมิ
ทุ่งดอกกระเจียว อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม ตั้งอยู่ในอำเภอเทพสถิต มีเนื้อที่ 62,437.50 ไร่ หรือ 99.9 ตารางกิโลเมตร จะค่อยๆ บานเป็นระยะเวลา 2 เดือน และจะบานเต็มป่าในช่วงเดือนมิถุนายน-สิงหาคมของทุกปี เวลาที่ดีที่สุดคือตอนเช้าและมีหมอกบางส่วน นอกจากนี้ยังมีลานหินงามซึ่งมีลักษณะเป็นผาหินที่ทอดยาวไปในอากาศ ทิวทัศน์สวยงามจนต้องเช็คอินสักครั้ง
พิกัด : เขตพื้นที่อำเภอเทพสถิต จังหวัดชัยภูมิ
อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม โทร.0-4489-0105
6. เทศกาลชมแห่นาคโหด จังหวัดชัยภูมิ
ประเพณีโบราณที่สืบสานมาหลายร้อยปี ให้ลูกได้บวชแทนพ่อแม่โดยนำขบวนพญานาคจากบ้านตัวเองไปรอบหมู่บ้านโดยใช้เยาวชนที่ยังไม่บวชในแต่ละหมู่บ้าน ช่วยกันหาเศษไม้ไผ่ ขบวนพญานาคล้อมหมู่บ้านเขย่านาคขว้างอย่างแรง ใครชอบความตื่นเต้นไม่ควรพลาด
พิกัด : ณ วัดตาแขก บ้านโนนเสลา อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ
7. เทศกาลบุญบั้งไฟ จังหวัดยโสธร
ประเพณีอีสาน บุญบั้งไฟ เทศกาลบุญบั้งไฟในจังหวัดยโสธรจัดขึ้นทุกปีในวันเสาร์และอาทิตย์ที่สองของเดือนพฤษภาคม เป็นประเพณีที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในการขอฝนโดยการจุดไฟให้ฟ้าขอฝนจากพญาตัน ก่อนถึงฤดูทำนา ภายในงานมีการแสดงทางวัฒนธรรม การแสดงในตำนานของพญากันคัก ชมการประดับไฟลูกไฟ ฯลฯ ไฮไลท์การแข่งขันเชียร์จรวดหลายสิบลูก
พิกัด : ศาลากลางจังหวัดยโสธร ไปจนถึงสวนสาธารณพญาแถน
ททท. สำนักงานอุบลราชธานี โทร. 045-243-770
อีสาน : แหล่งประวัติศาสตร์และอารยธรรม
ประเพณีท้องถิ่นอีสาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือประกอบด้วย 20 จังหวัด ได้แก่ กาฬสินธุ์ ขอนแก่น ชัยภูมิ นครพนม นครราชสีมา บุรีรัมย์ มหาสารคาม มุกดาหาร ยโสธร ร้อยเอ็ด เลย ศรีสะเกษ สกลนคร สุรินทร์ หนองคาย หนองบัวลำภู อำนาจ เจริญ อุดรธานี อุบลราชธานี หรือ 2 ตารางกิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด 26 ภูมิประเทศของทั้งภาคแยกออกจากภาคกลางอย่างชัดเจน ประเพณีอีสาน บุญบั้งไฟ
ประกอบด้วยภูเขาสูงทางทิศตะวันตกและทิศใต้ เทือกเขาทางทิศตะวันตกมีความสูงเฉลี่ย 500-1000 เมตรจากระดับน้ำทะเล ยอดเขาที่สูงที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คือ ยอดภูหลวง สูง 1,571 เมตร และ ภูกระดึง สูง 1,325 เมตร เป็นแหล่งกำเนิดของแม่น้ำหลายสาย เช่น แม่น้ำพอง แม่น้ำเลย แม่น้ำพรหม แม่น้ำชี และลำตะคอง หันหน้าไปทางเขาพนมดงรัก ระหว่างภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย กัมพูชา และลาว มีความสูงเฉลี่ย 400-700 เมตร ยอดสีเขียวเป็นยอดสูงสุดทางภาคใต้ สูงประมาณ 1,292 เมตร ทำให้ภาคตะวันออกเฉียงเหนือแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ
- ลุ่มน้ำโคราชประกอบด้วยแม่น้ำชีและแม่น้ำมูล ครอบครองสามในสี่ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือทั้งหมด
- ลุ่มน้ำสกลนครอยู่ทางตอนเหนือของเทือกเขาภูพาน และลุ่มน้ำโขง
ประเพณี วัฒนธรรมอีสาน แม้ว่าคนอีสานจะมาจากหลายกลุ่ม หลายเชื้อชาติ มาตั้งบ้านเรือนในพื้นที่ต่างๆ เช่น ส่วย (กุ้ย) คนไทย ดังนั้น คนไทยทั้งชาวไทย โคราช แต่มีวิถีชีวิตที่ยึดถือประเพณีท้องถิ่นที่เรียกว่า ฮีตสิบสอง คองสิบสี่
- คำว่า “ฮีต” ในภาษาถิ่นหมายถึงประเพณีที่เกี่ยวข้องกับประเพณีสิบสองเดือน เนื่องในพระพุทธศาสนา เช่น งานบุญทอดกฐิน บุญบั้งไฟ บุญข้าวศักดิ์ บุญข้าวจี่ ฯลฯ
- คำว่า คอง หมายถึง คลองหรือลายสีซี เช่น ทำบุญตักบาตรทุกเช้า ฟังธรรมทุกวัน จากอาณาเขตอันกว้างใหญ่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีสถานที่ท่องเที่ยวที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางในธรรมชาติ เดินป่า ล่องแพ ศึกษาธรรมชาติ ดูนก หรือเดินทางเพื่อชื่นชมความงามของศิลปะและวัฒนธรรมท้องถิ่น ศึกษาประวัติศาสตร์จากโบราณสถานและโบราณสถาน ประเพณีท้องถิ่นอีสาน
